دانلود پی دی اف کتاب مقدمه الشعر و الشعرای ابن قتیبه در آیین نقد ادبی آذرتاش آذرنوش PDF

هدف کلی کتاب «مقدمه الشعر و الشعراء» ابن قتیبه، که در کتاب «آیین نقد ادبی» آذرتاش آذرنوش مورد تحلیل قرار گرفته است، در واقع تبیین مبانی نظری و روش‌شناختی نقد ادبی در سده‌های نخستین اسلامی بوده است؛ ابن قتیبه قصد داشته است تا با ارائه‌ی این مقدمه، دیدگاه‌های علمای قدیم در مورد تعریف شعر، معیار ارزش‌گذاری آن، و روش‌های صحیح نقد آثار ادبی را به روشنی بیان کند، تا هم جایگاه شاعر در جامعه را مشخص سازد و هم اصول و ضوابطی روشن برای داوری و انتخاب شاعران بزرگ دوره‌های جاهلیت و اسلامی (که در بخش اصلی کتاب معرفی شده‌اند) ارائه دهد؛ به عبارت دیگر، هدف این مقدمه تدوین یک چارچوب فکری و نظری برای برخورد با میراث غنی شعر عربی و تثبیت مبانی نقد ادبی به عنوان یک حوزه‌ی دانش مستقل بوده است.

کتاب «الشعر و الشعراء» نوشته‌ی ابن قتیبه دینوری، از دیرباز به عنوان یکی از منابع مادر و اصلی ادبیات عرب شناخته شده و پیوسته مورد توجه و رجوع دانشمندان و محققان قرار داشته است، به طوری که به دلیل قدمت بالا و محتوای غنی و ارزشمند آن، صدها نویسنده و عالم در طول تاریخ از مطالب آن نقل قول و استناد کرده‌اند؛ بخش اصلی کتاب مجموعه‌ای از اخبار، روایات و اطلاعات جامع درباره‌ی زندگی و آثار شاعران دوره‌ی جاهلیت و دوران اسلامی تا پایان قرن سوم هجری قمری را در بر می‌گیرد، اما آنچه بر اهمیت این اثر افزوده است، مقدمه‌ی روشنگر آن است که در واقع بیانیه‌ی دیدگاه‌های علمای قدیم درباره‌ی جوهر شعر و تبیین روش‌های نقد ادبی رایج در آن دوران می‌باشد؛ این مقدمه به قدری حائز اهمیت است که حتی خاورشناس مشهور، گادفروآ دومونبین، آن را به طور جداگانه ترجمه و شرح داده است و این ترجمه نیز در نسخه‌های معاصر کتاب گنجانده شده است، پیش‌گفتار کتاب به تفصیل به موضوعاتی متنوعی از جمله ماهیت شعر عربی، جایگاه اجتماعی و هنری شاعر در جامعه‌ی خود، شیوه‌های مختلف بیان شعری و معانی عمیق آن می‌پردازد و هدف ابن قتیبه از نگارش آن، ارائه‌ی احکام و معیارهای نقدی او برای روشن شدن کامل نحوه‌ی تفکر و رویکرد انتقادی‌اش است؛ در نتیجه، این اثر نه تنها به عنوان یک منبع معتبر و جامع برای پژوهشگران ادبیات عربی و اسلامی ضروری است، بلکه برای علاقه‌مندان به نقد ادبی تاریخی و سیر تحول شعر در دنیای اسلام نیز بسیار ارزشمند بوده و مطالعه آن می‌تواند به درک عمیق‌تر و کاربردی از تاریخ و مبانی نقد ادبی در تمدن اسلامی کمک شایانی کند.

کتاب «آیین نقد ادبی» اثر زنده‌یاد آذرتاش آذرنوش، به طور مشخص به تحلیل و نقد عمیق «مقدمه الشعر و الشعراء» نوشته‌ی ابن قتیبه می‌پردازد و ضمن بررسی محتوای آن، به تأثیرات گسترده‌ی اجتماعی، فرهنگی و ادبی این متن در دوران خود اشاره می‌کند، آذرنوش قویاً تأکید می‌کند که این مقدمه نه تنها یک متن صرف، بلکه یکی از مهم‌ترین، بنیادین‌ترین و تأثیرگذارترین متون نگاشته شده در زمینه‌ی نقد ادبی در کل تاریخ تمدن اسلامی محسوب می‌شود؛ از این رو، کتاب آذرنوش به دلیل جامعیت و دقت بالا در ارائه‌ی تحلیل‌ها و نقدهای ادبی مربوط به ابن قتیبه، به عنوان یک منبع مرجع و بسیار ارزشمند برای تمامی پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه‌ی ادبیات عربی و اسلامی شناخته می‌شود و مطالعه‌ی این اثر می‌تواند به درک بهتر و عمیق‌تری از تاریخ نقد ادبی و نقش محوری و حیاتی ابن قتیبه در توسعه و تثبیت این حوزه فکری و هنری کمک شایانی کرده و اطلاعاتی دقیق و کاربردی را در اختیار مخاطبان قرار دهد.

کتاب «آیین نقد ادبی» اثر آذرتاش آذرنوش یک اثر محوری در مطالعات ادبیات عربی است که بخش مهمی از آن به تحلیل، بررسی و نقد عمیق «مقدمه الشعر و الشعراء» نوشته‌ی ابن قتیبه دینوری اختصاص دارد؛ هدف آذرنوش در این بخش، نه تنها معرفی محتوای مقدمه‌ی ابن قتیبه است، بلکه تأکید بر اهمیت تاریخی و تأثیرگذاری گسترده‌ی آن به عنوان یکی از متون بنیادین و تعیین‌کننده‌ی نقد ادبی در دوران اسلامی است، آذرنوش با موشکافی دیدگاه‌های ابن قتیبه در مورد جوهر شعر، جایگاه شاعر، و معیارهای نقد ادبی در آن زمان، تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و ادبی این متن را در سده‌های اولیه اسلامی تشریح می‌کند؛ بنابراین، مطالعه‌ی این بخش از کتاب آذرنوش، منبعی بسیار ارزشمند و دقیق برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات عربی و اسلامی است تا بتوانند به درک بهتری از تاریخ نقد ادبی و نقش حیاتی ابن قتیبه در پایه‌گذاری این حوزه دست یابند.