دانلود پی دی اف کتاب خانه عروسک و اشباح هنریک ایبسن PDF

هدف کلی کتاب‌های خانه عروسک و اشباح، که دو رکن اصلی رئالیسم اجتماعی هنریک ایبسن به شمار می‌آیند، فراتر از روایت‌های صرفاً داستانی، نقد بنیادین ساختارهای اجتماعی و ریاکاری‌های اخلاقی جامعه‌ی بورژوازی در اواخر قرن نوزدهم است؛ ایبسن با نگارش این آثار قصد داشت تا پرده از روی دروغ‌ها، تعصبات و قوانین سخت‌گیرانه‌ای بردارد که به بهانه‌ی حفظ ظاهر، حقوق و هویت فردی انسان‌ها را خفه می‌کردند؛ هدف خانه عروسک به طور خاص، به چالش کشیدن نهاد ازدواج به عنوان یک زندان و مطالبه‌ی استقلال و حق هویت‌یابی برای زنان بود، در حالی که نمایشنامه‌ی اشباح هدف خود را بر نمایش تأثیر شوم و اجتناب‌ناپذیر میراث اجدادی، گناهان پنهان و فساد اخلاقی گذاشت و نشان داد که چگونه رازهای گذشته مانند اشباح، نسل‌های بعدی را نابود می‌کنند؛ در مجموع، هدف مشترک ایبسن از نگارش هر دو نمایشنامه این بود که با خلق یک «نمایشنامه‌ی مسأله‌دار»، بحث عمومی و خشمگینی را درباره‌ی موضوعات حیاتی مانند حقوق فردی در مقابل مسئولیت‌های اجتماعی، و تأثیر ویرانگر پنهان‌کاری و ریاکاری در خانواده‌ها آغاز کند.

در نمایشنامه‌ی اشباح نیز هنریک ایبسن با جسارت و دقت بسیار، به بررسی تأثیر مخرب میراث اجدادی و مسائل عمیق اخلاقی که در زیر پوست جامعه پنهان مانده‌اند، می‌پردازد؛ این نمایشنامه موضوعات پیچیده‌ای همچون گناه، جبر سرنوشت و تأثیر بی‌رحمانه‌ی وراثت بر نسل‌های بعدی را مورد موشکافی قرار می‌دهد و به شکلی هنرمندانه و تلخ به نمایش می‌گذارد و در واقع، منظور از «اشباح»، نه ارواح، بلکه همان گناهان و دروغ‌های پنهان والدین است که زندگی فرزندان را ویران می‌کند؛ این آثار ایبسن، چه خانه عروسک و چه اشباح، در ظاهر ساختاری ساده و واقع‌گرایانه دارند، اما ایبسن با مهارت خاص و منحصر به فرد خود، توانسته است کشش‌های منطقی و جذابیت‌های خاصی به آن‌ها بیافزاید که از طریق خلق بحران‌های روان‌شناختی باورپذیر و دیالوگ‌های پرمعنا، خواننده و بیننده را تا پایان مجذوب خود نگاه می‌دارد؛ در این میان، نمایشنامه‌ی خانه عروسک به دلیل پرداختن شجاعانه به موضوعات بنیادین حقوق فردی، مطالبه‌ی استقلال و نقش حیاتی زنان در جامعه، به یکی از مهم‌ترین و پیشروترین آثار نمایشی ایبسن تبدیل شده است و نه‌تنها یک اثر برجسته‌ی تاریخی است، بلکه همچنان در محافل ادبی و هنری جهان به عنوان متنی زنده و تأثیرگذار در بحث‌های مربوط به برابری و هویت انسان مورد بحث و اقتباس قرار می‌گیرد.

رژین با حالتی منتظر و کمی بی‌حوصله از انگستراند خواست که حرفش را بگوید، و انگستراند در پاسخ، نقشه‌ی پلید خود را فاش کرد و با لحنی سست و مکارانه زمزمه کرد که طولی نخواهد کشید که یکی از افسران نیروی دریایی، شاید هم یک ناخدای باجذبه، به سراغ او خواهد آمد؛ رژین بلافاصله با لحنی پر از تحقیر و قاطعانه میان حرف او پرید و مخالفت کرد و گفت که به هیچ عنوان نمی‌خواهد زن چنین مردانی شود، چرا که دریانوردها به درد زندگی خانوادگی نمی‌خورند و «ساووار ویور» یا همان آداب زندگی محترمانه را ندارند؛ انگستراند با کمی گیجی پرسید که منظور رژین از آن واژه‌ی خارجی چیست، و رژین با تکرار اینکه دریانوردها را خوب می‌شناسد و آن‌ها افرادی نیستند که کسی بتواند با آن‌ها ازدواج کند، بر موضع خود پافشاری کرد؛ در این لحظه، انگستراند که متوجه مقاومت او شده بود، با لحنی محرمانه و وسوسه‌انگیزتر عقب نشست و گفت که او مجبور نیست با آن‌ها ازدواج کند، اما می‌تواند از آن‌ها استفاده‌ی مالی ببرد و برای اثبات نظرش، با اشاره‌ای مخفیانه به او یادآوری کرد که همان مرد انگلیسی که یک کشتی داشت، هفتاد لیره پرداخت کرده بود، آن هم برای زنی که حتی از رژین خوشگل‌تر نبود؛ این مقایسه‌ی حقیرانه و پیشنهاد علنی، خشم رژین را فوران داد و او با خشم به طرف انگستراند حمله‌ور شد و فریاد کشید: «برو گم شو از اینجا!» و انگستراند در حالی که عقب عقب می‌رفت و از ضربه‌ی احتمالی فرار می‌کرد، با حالتی ترسیده و اعتراض‌آمیز گفت: «اِ، اِ، نکند می‌خواهی مرا کتک بزنی!» و به این ترتیب، فاصله‌ی عمیق اخلاقی میان پدری که دخترش را ابزار کسب درآمد می‌بیند و دختری که بلندپروازی‌هایی ورای حقارت محیط خود دارد، به وضوح نمایان شد.

نمایشنامه‌های خانه عروسک و اشباح، دو سنگ بنای اساسی در کارنامه‌ی هنریک ایبسن، یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین نویسندگان نروژی و پایه‌گذار درام مدرن و رئالیسم اجتماعی محسوب می‌شوند که به دلیل محتوای جسورانه و انتقادی خود، به محض انتشار جنجال‌های وسیعی را در اروپا برانگیختند؛ نمایشنامه‌ی خانه عروسک که در سال هزار و هشتصد و هفتاد و نه منتشر شد، یک نقد قاطع و بی‌پرده بر نهاد سنتی ازدواج و نفی هویت فردی زنان است و داستان آن به بررسی سفر نورا هلبر می‌پردازد که در می‌یابد زندگی‌اش در محیط زناشویی چیزی جز یک بازی کنترل شده نبوده و در نهایت، تصمیم او برای خروج از خانه، به نمادی ماندگار از مطالبه‌ی استقلال و حق خودشناسی زنان در ادبیات تبدیل شده است؛ اما نمایشنامه‌ی اشباح که دو سال بعد از آن منتشر شد، اثری به مراتب تیره‌تر و جنجالی‌تر است و به موضوعات پیچیده‌ای همچون وراثت، ریاکاری‌های اخلاقی جامعه‌ی بورژوازی و تأثیر شوم رازهای گذشته می‌پردازد؛ ایبسن در این اثر نشان می‌دهد که چگونه گناهان والدین و دورویی‌های اجتماعی می‌توانند به مثابه‌ی ارواح یا میراثی تلخ، نسل‌های بعدی را نابود کنند و سلامت روانی و جسمی آن‌ها را به مخاطره اندازند؛ در مجموع، هدف این دو اثر این بود که با نمایش واقعیت‌های تلخ و پنهان پشت پرده‌ی خانوادگی، به نقد عمیق جامعه‌ای بپردازند که ارزش‌های صوری را بر اصالت و آزادی انسان ترجیح می‌دهد و به همین دلیل، هر دو نمایشنامه همچنان به عنوان متونی زنده و محوری در مطالعات درام و اجتماعی مورد بحث قرار می‌گیرند.