دانلود پی دی اف کتاب هنر و زیبایی در قرن وسطی اومبرتو اکو PDF

هدف کلی کتاب هنر و زیبایی در قرون وسطی اثر اومبرتو اکو، ارائه یک تحلیل جامع، نظام‌مند و فشرده از ساختارهای زیبایی‌شناختی و فلسفی حاکم بر دوره قرون وسطی در اروپا است تا ضمن ابطال دیدگاه‌های ساده‌انگارانه‌ای که این عصر را فاقد اندیشه هنری پیچیده می‌دانند، نشان دهد که زیبایی‌شناسی قرون وسطی بر یک نظام فکری منسجم مبتنی بود که اصول سه‌گانه کمال (Integrity)، تناسب (Proportion) و روشنی یا درخشندگی (Claritas) را به عنوان لازمه‌های عینی زیبایی معرفی می‌کرد و این مباحث را با الهیات، فلسفه و معرفت‌شناسی متفکرانی چون توماس آکویینی پیوند می‌زد و زیبایی را نه تنها امری نمادین، بلکه چیزی که ادراک آن لذت‌بخش است (id cujus apprehensio placet)، تعریف می‌کرد.

این کتاب، هنر و زیبایی در قرون وسطی، در اصل توسط اومبرتو اکو به زبان ایتالیایی نگاشته شد تا به عنوان یک فصل یا بخشی از یک مجموعه جامع‌تر در زمینه تاریخ زیبایی‌شناسی به چاپ برسد که نویسندگان متعددی تألیف فصول مختلف آن را بر عهده داشتند؛ این نکته نشان‌دهنده احاطه و تسلط زودهنگام اکو بر این حوزه تخصصی است، اما آنچه بیش از پیش نمایانگر عمق دانش و تسلط او بر منابع کلاسیک و ادبیات، فلسفه و الهیات قرون وسطی است، نه تنها این اثر آکادمیک، بلکه آثار داستانی مشهور او مانند رمان‌های نام گل‌سرخ و آونگ فوکو است؛ در این رمان‌ها، اکو توانست با هنرمندی تمام، جزئیات پیچیده فکری، نمادشناسی و فضاسازی‌های تاریخی قرون وسطی را در قالب روایت‌های معمایی و پرکشش بازآفرینی کند و همین توانایی او در انتقال دانش عمیق به متون ادبی، جایگاه او را به عنوان یکی از مهم‌ترین متفکران معاصر در شناخت و ترویج فرهنگ قرون وسطی تثبیت کرده است.

در حقیقت، واژه لاتین visio که در فارسی اغلب به «دیدن» ترجمه می‌شود، در سیاق مد نظر، مفهومی فراتر داشته و به معنای ادراک، یا مورد شناخت واقع شدن نیز به کار می‌رود؛ در دیدگاه آکویینی، مفهوم visio مترادف با apprehensio، یعنی معرفت یا ادراک بود، به گونه‌ای که امر زیبا تعریف می‌شد به عنوان id cujus apprehensio placet، یعنی «آن چیزی که ادراک آن موجب لذت می‌شود»؛ بنابراین، visio به مثابه معرفت، با علت صوری اشیا سر و کار دارد و این تنها شامل درک ویژگی‌های محسوس اشیا نیست، بلکه به فهم خصوصیات و کیفیاتی اشاره دارد که از ساختار درونی صورت جوهری آن شیء نشأت گرفته‌اند و این عملی است که دریافت عقلی و مفهومی را در بر می‌گیرد؛ چندین عبارت در کتاب جامع الهیات آکویینی، این تفسیر از اصطلاح visio به منزله یک گونه از معرفت را تأیید می‌کنند، و بر این اساس، زیبایی در ارتباط شیء با ذهن ادراک‌کننده که شیء و زیبایی آن را می‌شناسد، به مرحله فعلیت و تحقق می‌رسد؛ علاوه بر این، ویژگی‌های عینی و ذاتی اشیا، اعتبار و لذت این تجربه ادراکی را تضمین می‌کنند، چنانچه آکویینی تصریح می‌کند که «زیبایی سه لازمه دارد: اول، یکپارچگی یا کمال، زیرا هر نقصانی زشت است؛ دوم، تناسب مقتضی یا هماهنگی؛ و سوم، روشنی یا درخشش، و به همین دلیل است که چیزهایی با رنگ‌های درخشان زیبا خوانده می‌شوند»؛ در نهایت، زیبایی بر این سه خصوصیت عینی و شناخته‌شده که از یک سنت فکری طولانی به ارث رسیده‌اند، متکی است، اما قابلیت درک عقلی زیبایی به همان مفهوم معرفت یا visio بازمی‌گردد و لذت نیز عنصری دیگر است که به طور ذاتی متعلق به تجربه زیبایی است.

کتاب هنر و زیبایی در قرون وسطی (Arte bellezza nell’estetica medievale) که در سال ۱۹۵۹ توسط اومبرتو اکو در سن جوانی (۲۶ سالگی) نوشته شد و بعدها در سال ۱۹۸۶ به انگلیسی ترجمه گردید، یکی از آثار بنیادین او در زمینه زیبایی‌شناسی و فلسفه هنر است که به طور خاص به تحلیل مبانی نظری زیبایی در دوره هزار ساله قرون وسطی می‌پردازد، هدف اصلی اکو در این کتاب، به چالش کشیدن دیدگاه رایج در میان متفکران رنسانس و روشنگری است که قرون وسطی را دوره‌ای تاریک، فاقد ظرافت‌های هنری و زیبایی‌شناختی پیچیده می‌دانستند، و در عوض، اکو نشان می‌دهد که چگونه یک نظام زیبایی‌شناختی منسجم و مبتنی بر تفکر الهیاتی و فلسفی (به‌ویژه در مکتب توماس آکویینی) در این دوره وجود داشته است؛ او سه معیار اصلی زیبایی را که از سنت فکری کهن تا آکویینی به ارث رسیده بودند، تبیین می‌کند: کمال یا تمامیت (Integrity)، تناسب یا هماهنگی (Proportion)، و روشنی یا درخشندگی (Claritas) که این سه لازمه عینی زیبایی قلمداد می‌شدند و اکو با اتکا به متون کلاسیک و قرون وسطی، به‌ویژه در آثار آکویینی، تأکید می‌کند که زیبایی در قرون وسطی نه تنها یک مفهوم عینی (مبتنی بر این سه لازمه) بود، بلکه تجربه‌ای ذهنی و معرفتی نیز محسوب می‌شد که در آن visio (دیدن/ادراک) مترادف با apprehensio (معرفت) قرار می‌گرفت، به‌طوری که امر زیبا چیزی بود که ادراک آن لذت‌بخش است، و این اثر برای محققان و علاقه‌مندان به فلسفه، الهیات و هنر قرون وسطی منبعی بسیار ارزشمند و روشنگر به شمار می‌آید.